-
1 адәм калдыгы
-
2 эчемлек калдыгы
опи́вки -
3 адәм актыгы (калдыгы)
выродок, подлец, горе-человек -
4 калдык
1. сущ.1) оста́ток; изли́шектакта калдыклары — оста́тки досо́к
материя калдыгы — изли́шек мате́рии
челтәр калдыгы — оста́ток кру́жева
2) мн. ч. оста́тки, ча́сти (чего-л. разрушенного, разбитого и т. п.)җимерелгән машина калдыклары — оста́тки разби́той маши́ны
отряд калдыклары — оста́тки отря́да
3) оста́ток, следы́ (чего-л. минувшего, исчезнувшего)элекке матурлыгының калдыгы — следы́ пре́жней красоты́
балачак хисенең калдыгы — оста́ток де́тского чу́вства
4) мн. ч. оста́тки, отхо́ды, отбро́сынефть промышленносте калдыклары — отхо́ды нефтяно́й промы́шленности
кухня калдыклары — отбро́сы ку́хни
азык калдыклары — оста́тки пи́щи, объе́дки
5) мат. остато́кдүрт икегә калдыксыз бүленә — четы́ре де́лится на́ два без оста́тка
6) бухг. са́льдо7) перен. пережи́токискелек калдыклары — пережи́тки про́шлого
8) с.-х. охво́стье ( от очистки зерна)9) перен. приспе́шник, охво́стье2. прил.фашист калдыклары — фаши́стское охво́стье
1) оста́вшийся, после́дний, сохрани́вшийсякалдык азык — оста́вшаяся пи́ща; объе́дки
калдык кием — оста́вшаяся оде́жда
калдык акча — после́дние де́ньги
калдык хисләр — сохрани́вшиеся чу́вства
2) оста́точныйкалдык суммалар — оста́точные су́ммы
калдык әгъзалар — оста́точные о́рганы
-
5 адәм
сущ.1) миф. Ада́м || ада́мов ( грех)Адәм белән Һава — Ада́м и Ева
2) книжн.а) челове́к (низкий, подлый, жадный или добрый, человечный); челове́чина (обычношутл.) || челове́ческий, людско́й; челове́чийадәм язмышы — челове́ческая (людска́я) судьба́
адәм кыяфәтенә керү — приня́ть челове́ческий вид; привести́ себя́ в челове́ческий вид
адәм исе фольк. — челове́ческий за́пах
адәм тавышы белән сөйли башлау — заговори́ть челове́чьим (челове́ческим) го́лосом
агач күрке - яфрак, адәм күрке чүпрәк (посл.) — де́рево - листво́й, а челове́к тряпьём краси́в (т. е. одежда красит)
адәм багышлый, Aлла сагышлый посл.; шутл; ирон. — челове́к предполага́ет, Бог располага́ет
адәм башы белән ат башы күрә посл.; шутл. — всё перено́сят го́ловы челове́чья да ко́нская
б) уничиж. челове́к, челове́чишка3) мн. адәмнәр лю́ди-челове́ки шутл., челове́ческий род, род челове́ческий (людско́й); челове́чество собир.барлык адәмнәр — все лю́ди; всё челове́чество; весь род челове́ческий (людско́й)
•- адәм ите- адәм ашаучы
- адәм ите ашаучы••адәм актыклары — подо́нки, вы́родки, ублю́дки прост., ничто́жества, отре́бье собир.
адәм акыллы — у́мный, сообрази́тельный (как челове́к) ( о животных)
адәм аягы басмаган — нога́ челове́ческая (челове́чья) (ещё) не ступа́ла
адәм баласы — челове́к, челове́ческое дитя́
адәм углы — челове́к, из ро́да челове́ческого
адәм җәзасы — см. адәм имгәге
адәм көлкесе — в разн. знач. посме́шище
адәм күзенә күренерлеген (адәм йөзенә чыгарлыгын) калдырмау — опозо́рить, обессла́вить, навле́чь позо́р ( на кого)
адәм күтәрмәслек — невыноси́мый
адәм мәсхәрәсе итү — опозо́рить, опоро́чить, осла́вить; вы́ставить на позо́р
адәм санына кертү — счита́ть за челове́ка; чита́ть, почита́ть
адәм түгел — презр. не челове́к; бесчелове́чный, бессерде́чный, жесто́кий
адәм үләксәсе — см. адәм актыгы
- адәм калдыгыадәм шайтаны — соблазни́тель, подстрека́тель
- адәм актыгына калу
- адәм ахырына калу
- адәм имгәге
- адәм көеге
- адәм көлкесенә калу
- адәм рәтенә керү
- адәм рәтле
- адәм рәтле итеп
- адәм ышанмаслык -
6 адәм актыгы
= адәм калдыгы подо́нок, вы́родок; ублю́док прост.; ничто́жество -
7 карандаш
сущ.каранда́ш || каранда́шныйкарандаш очы — остриё карандаша́
яшел карандаш — зелёный каранда́ш
карандаш калдыгы — каранда́шный огры́зок; огры́зок карандаша́
карандаш язмалары — каранда́шные за́писи
••карандаш (каләм) очына алу — взять на каранда́ш
-
8 эчемлек
сущ.1) напи́ток, питьёазлы эчемлекләр — газиро́ванные напи́тки
салкын эчемлекләр — прохлади́тельные напи́тки
спиртлы эчемлекләр — спиртны́е напи́тки, спиртно́е
исерткеч эчемлекләр — алкого́льные напи́тки
2) вы́пивка ( о спиртных напитках)•
См. также в других словарях:
анахронизм — и. 1. Бер эпоха вакыйгаларын, әйберләрен, күренешләрен башка эпохага күчереп хронологияне бозу 2. Искелек калдыгы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
архаизм — 1. Искергән күренеш, искелек калдыгы, борынгылык 2. Телдән төшеп калган, актив кулланыштан чыккан сүз, сүз әйләнмәсе яки грамматик форма … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
барда — 1. Сыра түбе. 2. Бөртекле ашлыкларны һәм бәрәңгене крахмалга, чөгендерне шикәргә кайнату калдыгы (мал азыгы сыйф. кулл.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
касмак — 1. Нәр. б. савыт төбенә утырган, көеп ябышкан калдыгы. Кабык булып ябышкан юка катлам 2. диал. Өре, элпә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
корым — Ягулык янганда барлыкка килә торган кара төстәге майлы продукт, ягулык калдыгы (төтен белән һавага күтәрелеп җир өстенә ява, әйберләргә куна). Типографиядә куллану өчен махсус эшләнгән кара буяу. Төрле максатлар өчен химик юл белән алына торган… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
көек — (КӨЕКЛЕ) – 1. Әйбернең яки матдәнең янганнан, көйгәннән соң барлыкка килгән калдыгы яисә көйгән урыны. с. Янганда, көйгәндә барлыкка килгән 2. күч. Кайгы, хәсрәт, күңелсезлек … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
куерык — 1. Болганчык; болганган, пычрак. Куе масса 2. Спирт, шикәр, сыра һ. б. эшләгәндә җитештерү калдыгы; барда … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
меласса — Кара кызыл төстәге куе сыекча, чөгендер шикәре җитештерү калдыгы; чөгендер түбе … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
пычкы — Агач, металл һәм таш кисү өчен бер ягы тешле, озынча яки түгәрәк, яссы корыч кисәгеннән торган корал. ПЫЧКЫ БАЛЫК – Озынча борынында пычкы тешләренә охшаш үсентеләре булган эре, ерткыч диңгез балыгы. ПЫЧКЫ ЧҮБЕ (ОНЫ, ВАГЫ, ЯРМАСЫ) – Пычкы белән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
реликт — Борынгы заманнардан сакланып калган организм, әйбер, күренеш; борынгылык калдыгы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тизәк — 1. Организмда эшкәртелгән азык калдыгы, каты яки ярымсыек бүлендек – экскремент 2. Урмансыз якларда терлек экскрементына салам кушып изелә һәм киптерелеп ягулык өчен кулл. тор. масса; Кизәк … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
